Koen en opa Piet – een gouden moment
Soms ontmoet je iemand die je hart zachtjes raakt, zonder dat er veel woorden nodig zijn. Onlangs mocht ik de uitvaart verzorgen van opa Piet. Een liefdevolle man met een hechte familie. Maar het was zijn kleinzoon Koen die deze dag voor mij onvergetelijk maakte.
Koen heeft een vorm van autisme en een verstandelijke “beperking” – een woord dat ik eigenlijk niet bij hem vind passen. Want hoe beperkt ben je, als je zó puur en vol liefde in het leven staat? Koen is een familiemens in hart en nieren. Hij genoot ervan om deze dagen zoveel bij zijn geliefden te zijn, ook al voelde hij intuïtief aan dat er iets anders was dan normaal.
Koen sprak niet met mij. Geen oogcontact, geen woorden. Maar hij was er. En hij vóélde. Zijn aanwezigheid was krachtig, op zijn eigen stille manier. Samen met zijn ouders zochten we naar een manier om hem te betrekken bij het afscheid van zijn opa, iemand die ongetwijfeld een belangrijke plek in zijn hart had.
Koen mocht samen met zijn vader opa binnen dragen. Hij koos zelf een lied uit dat tijdens de plechtigheid werd gedraaid – zijn manier om iets van zichzelf aan opa mee te geven. De rozen op de kist, die ik voorstelde, werden met enthousiasme neergelegd. Zijn handen wreven over elkaar, zijn ogen straalden. En toen, midden in de dienst, riep hij plotseling met een glimlach van oor tot oor: “Het is zooooo fijn dat opa nu weer bij oma is!” Oma was al eerder overleden – en in die ene zin zat zoveel troost, zoveel liefde.
Maar afscheid nemen is ook moeilijk. Toen het tijd was om opa uit te geleiden, zag ik Koens gezicht veranderen. Opa ging weg, zomaar. Dat voelde oneerlijk. Dus vroeg ik hem: “Wil je samen met mij voor de rouwauto uitlopen? Dan brengen we opa samen een stukje weg.” Zijn schouders gingen iets rechter staan. Hij knikte.
We liepen samen. Trots, stap voor stap. Onderweg vertelde ik hem wat we gingen doen: we zouden stoppen, ons omdraaien, buigen naar opa. En daarna mocht hij terug naar zijn ouders. Koen deed precies dat – met overtuiging, met liefde. “Dag opa!” riep hij.
En toen – alsof er iets brak of juist geheeld werd – keek hij me aan. Recht in mijn ogen. En zei: “Dag Daniëlle.”
Later vertelde de familie me hoe mooi ze het vonden om Koen zo trots voor de auto te zien lopen. Voor mij was het een gouden moment. Zo’n moment waarin alles klopt, ondanks of misschien wel dankzij de kwetsbaarheid.
Ik ben dankbaar dat ik dit werk mag doen. Dankbaar voor mensen zoals Koen, die me laten zien wat écht contact is. Soms zonder woorden. Soms met één blik, één gebaar. Goud waard.